czwartek, 24 listopada 2011

Święci na każdy dzień roku - 23 listopada – Św. Klemens I – papież i męczennik; św. Kolumban - opat

Św. Klemens

Św. Klemens I był trzecim następcą św. Piotra (po Linusie i Klecie), a więc czwartym papieżem. Kierował Kościołem w latach 88-97. Mamy niewiele wiadomości o jego życiu; pochodzą one ponadto z wielu tradycji chrześcijańskich. Był synem Faustyna, niewolnikiem z pochodzenia żydowskiego. Miał go wyzwolić patrycjusz rzymski, Klemens. Przyszły papież z wdzięczności przybrał sobie jego imię. Według Tertuliana miał być ochrzczony i otrzymać święcenia kapłańskie z rąk Piotra Apostoła - prawdopodobnie znał także św. Pawła. Tradycja przypisuje mu autorstwo listu do chrześcijan w Koryncie, gdzie Kościół był rozdarty wewnętrzną niezgodą. Wierni tamtejsi odmówili swoim pasterzom posłuszeństwa; ci więc odwołali się do papieża. Dokument ten jest zatem świadectwem znaczenia biskupa rzymskiego w I wieku, który był pierwszym wśród biskupów i prezbiterów. List wyróżnia się pięknym stylem i jest bezcennym dokumentem jako jeden z najstarszych pomników literatury chrześcijańskiej, poapostolskiej. Paweł w Liście do Filipian (Flp 4, 3) wspomina o Klemensie - nie wiadomo jednak, czy mowa o tym samym człowieku. Tradycja chrześcijańska podaje, że Klemens poniósłmęczeńską śmierć w 97 lub 101 r. Prawdopodobnie został wygnany z Rzymu do Chersonezu Taurydzkiego (dzisiejszy Krym), gdzie w kopalniach wśród ok. 2000 chrześcijan-skazańców głosił naukę Chrystusową, za co został skazany przez cesarza na śmierć i wrzucony do Morza Czarnego z kotwicą u szyi. W 868 r. św. Cyryl w czasie pobytu w tamtych stronach miał odnaleźć relikwie św. Klemensa I i przywieźć je do Rzymu, gdzie zostały przyjęte z najwyższymi honorami przez papieża Hadriana II i złożone w bazylice S. Clemente. Imię św. Klemensa wymieniane jest w Kanonie Rzymskim. Klemens jest patronem narodów słowiańskich, a także dzieci, górników, kamieniarzy, kapeluszników i marynarzy. W ikonografii św. Klemens przedstawiany jest w papieskim stroju pontyfikalnym. Jego atrybutami są: Baranek Apokalipsy, kotwica, którą uwiązano mu u szyi, księga, mały krzyż, paliusz.

Św. Kolumban


Św. Kolumban był jednym z misjonarzy irlandzkich, którzy pracowali na kontynencie europejskim. Urodził się pomiędzy 530 a 543 rokiem w Leinster w Irlandii. Legenda głosi, że przed urodzeniem syna matka miała sen, że z jej łona wychodzi słońce, które miało oświecić całą ziemię. Otrzymał porządne wykształcenie. Już w młodym wieku pragnął poświęcić się ascezie, ale trudno było mu zapomnieć o pięknych dziewczętach i młodych kobietach, z którymi miał okazję się wielokrotnie stykać. Próbował więc zająć się gramatyką, retoryką i geometrią. Poradził się także pewnej starszej kobiety, która od wielu lat żyła samotnie. Kobieta ta radziła mu zmienić otoczenie i udać się do kraju, w którym kobiety nie są tak piękne i uwodzicielskie, jak w Irlandii. Kolumban postanowił tak właśnie uczynić. Matka próbowała go odwieść od tego pomysłu. By uniemożliwić mu wyjazd, położyła się pod drzwiami ich domu. Kolumban przeszedł nad nią i odjechał. Oddał się pod opiekę Sinella. Pod jego kierownictwem i z jego pomocą napisał komentarz do Psalmów. Dla Kolumbana było to jednak wciąż za mało. Jako młodzieniec wstąpił do klasztoru w Cluain-Inis. Później udał się do klasztoru w Bangor, który założył św. Komgall ok. 559 roku. Klasztor ten słynął na całą Irlandię z surowości oraz z obserwancji. I właśnie tę reformę postanowił Święty przeszczepić na inne także obszary. Słowa skierowane przez Boga do Abrahama, nakazujące mu opuszczenie swojego kraju i udanie się do ziemi, którą mu wskaże, odczytywał jako swoje. Dlatego jako opat tegoż klasztoru wyznaczył na miejscu swojego godnego następcę, a sam wziął ze sobą 12 mnichów i udał się z nimi do Galii (590). Wiara chrześcijańska dotarła już na te tereny, ale jej wyznawcom daleko było do chrześcijańskiej moralności. Kolumban więc, wraz ze swoimi towarzyszami, przemierzał cały kraj, głosząc Ewangelię i dając przykład niezwykłej pokory i miłosierdzia. Misjonarze wszystko mieli wspólne, wzajemnie utwierdzali się w wierze i przekazywali ją innym. Pozyskawszy życzliwość króla Burgundii św. Guntrama, założył tu trzy klasztory: w Annegray, w Fontaines, i najgłośniejszy z nich w Luxeuil. Dowiedziawszy się o słynnym opactwie w Lerins, założonym przez św. Honorata (ok. roku 410), udał się tam, by przypatrzeć się życiu tamtejszych mnichów. Na podstawie reformy w Bankor, reguły w Lerins i własnego doświadczenia ułożył św. Kolumban własną regułę w 10 rozdziałach. Nakazy jej dotyczyły codziennej pracy, czytania świętych tekstów, modlitwy i pokuty. Reguła św. Kolumbana Młodszego dopuszczała także karę chłosty. Tak na przykład kapłan, który przystępował do ołtarza nieogolony albo bez obciętych paznokci, powinien otrzymać 6 uderzeń. Furtian, zaniedbujący swoje obowiązki, winien otrzymać 50 uderzeń. Święty napisał Księgę pokutniczą, w której wymienił wszystkie kary oraz winy zakonników. Dzieło wszakże św. Kolumbana nie przetrwało wielu lat. Rychło bowiem jego surową regułę zastąpiła o wiele łagodniejsza reguła św. Benedykta z Nursji. W królestwie św. Guntrama św. Kolumban działał 20 lat i przyczynił się znacznie do ożywienia życia religijnego w Burgundii. Kolumban, jak niemal wszyscy święci, spotkał się w swoim życiu również z przeciwnikami. Wpadł jednak Święty w zatarg z miejscowymi biskupami na tle jurysdykcji, a także z konkubiną króla Teodoryka, Brunhildą. Skazano go więc na banicję. Święty udał się do Szwajcarii, gdzie zostawił swojego ucznia, św. Galla, który założył słynne opactwo S. Gallen, a sam podążył do Włoch, gdzie w odległości 30 km od miasta Piacenza w Bobbio założył nowe opactwo pw. Św. Piotra. Opactwo tak się niebawem rozrosło, że w wieku VII liczyło już 150 mnichów. Przez długi czas promieniowało na całą Italię Północną, jak Monte Cassino na Italię Południową. Tu, w Bobbio, zmarł 23 listopada 615 roku w wieku ok. 75 lat. Bobbio czci dotąd św. Kolumbana jako swojego, głównego patrona. Jego relikwie znajdują się w pięknym sarkofagu, w krypcie bazyliki jemu poświęconej. Relikwia jego głowy jest przechowywana w srebrnym relikwiarzu w miejscowym muzeum. Tam też przez wiele lat można było oglądać drewniany talerz Świętego i nóż, którym kroił chleb. W samej Italii św. Kolumban Młodszy jest patronem diecezji Bobbio i 40 parafii.